آینه الکتروکرومیک که با نام آینه فتوکرومیک یا آینه هوشمند نیز شناخته می‌شود، یکی از فناوری‌های نوین در صنعت خودروسازی است که با هدف افزایش ایمنی و راحتی راننده، به ویژه هنگام رانندگی در شب، طراحی شده است. این آینه‌ها به طور خودکار میزان نور بازتابی از چراغ‌های خودروهای پشتی را تنظیم کرده و از خیرگی چشم راننده جلوگیری می‌کنند.

آینه الکتروکرومیک چگونه کار می‌کند؟

اساس کار آینه‌های الکتروکرومیک بر پایه پدیده‌ای به نام الکتروکرویسم است. در این آینه‌ها از یک ژل الکتروکرومیک استفاده شده که در واکنش به جریان الکتریکی، تغییر رنگ می‌دهد. این آینه‌ها دارای دو سنسور نوری هستند:

• سنسور نور محیطی: این سنسور که معمولاً در پشت آینه و رو به جلو خودرو قرار دارد، وظیفه تشخیص نور محیط و تاریکی هوا را بر عهده دارد.

• سنسور نور تابیده شده به آینه: این سنسور در جلوی آینه نصب شده و شدت نور چراغ‌های خودروهای عقب را اندازه‌گیری می‌کند.

هنگامی که سنسور نور محیطی تاریکی هوا را تشخیص دهد و همزمان سنسور دوم نور شدیدی را از پشت دریافت کند، یک پردازنده مرکزی به ژل الکتروکرومیک دستور می‌دهد تا تیره شود. تیره شدن ژل، باعث کاهش بازتاب نور و در نتیجه جلوگیری از آزار چشم راننده می‌شود.

تاریخچه آینه الکتروکرومیک

نخستین بار شرکت آمریکایی جنتکس (Gentex) در سال ۱۹۸۶ از این فناوری رونمایی کرد و شرکت جنرال موتورز اولین خودروسازی بود که از این آینه‌ها در خودروهای لوکس خود بهره برد. با پیشرفت تکنولوژی و کاهش هزینه‌های تولید، استفاده از این آپشن در خودروهای مختلف گسترش یافت. در ایران نیز برای اولین بار در سال 1402، خودروی تارا V4 به این نوع آینه مجهز شد.

آیا نصب آینه الکتروکرومیک روی تمامی خودروها امکان‌پذیر است؟

بله، آینه‌های الکتروکرومیک به صورت یونیورسال و فابریک برای انواع خودروهای داخلی و وارداتی در بازار موجود هستند و قابلیت نصب بر روی تمامی خودروها را دارند. این آینه‌ها در مدل‌های مختلفی عرضه می‌شوند که رایج‌ترین آن‌ها، آینه وسط الکتروکرومیک است که بر روی شیشه جلو نصب می‌شود. همچنین نمونه‌هایی برای جایگزینی آینه‌های بغل نیز تولید شده است.

مزایای استفاده از آینه الکتروکرومیک:

• افزایش ایمنی: با جلوگیری از خیرگی چشم راننده، به ویژه در جاده‌های تاریک، به طور قابل توجهی ایمنی رانندگی را افزایش می‌دهد.

• راحتی راننده: دیگر نیازی به تنظیم دستی آینه برای فرار از نور بالای خودروهای پشتی نیست و این فرآیند به طور خودکار انجام می‌شود.

• کاهش خستگی چشم: این آینه‌ها با کاهش شدت نور بازتابی، از خستگی چشم راننده در مسافت‌های طولانی جلوگیری می‌کنند.